A1 ve A2 Süt Farkları Nelerdir?
Süt içerdiği protein, vitamin, mineral, yağ açısından besleyici bir besindir. Günümüzde süt ile ilgili birçok tartışma ortaya çıkmaktadır; sütü kaynatın, kaynatmayın, çiğ süt yararlıdır, pastörize süt daha iyidir vs. Peki hangi süt daha besleyicidir, hangi süte güvenmeliyiz?
Süt besleyici temel gıda maddelerinden bir tanesidir. Yeni doğan yavrularda anne sütü ile başlayan ve daha sonra hayatımız boyunca her zaman karşımıza çıkan bir besindir. İnek sütü; % 86,6 su, %3,4 ü protein, %4,4 ü yağ, %4,7si laktoz, aynı zamanda birçok vitamin ile minerallerin karışımı olarak bilinmektedir. İçerisinde bulunan proteinlerin ise büyük bir çoğunluğu ( %80) kazein, geri kalanı da ( %20) whey proteinleri oluşturmaktadır. A1 ve A2 olarak ayırdığımız sütler ise süt proteininin çoğunluğunu oluşturan kazein içerisindeki genetik farklılıklardan oluşmuş iki farklı varyanttır.
Kazein Nedir?
Kazein, süt ve diğer süt ürünlerinde bulunan bir proteindir. Kazein proteini yağsız sütten yapılır. Süt içerisinde en çok alerjik yanıt oluşturan protein kazeindir ve vücudumuz kazeini bir tehdit olarak algıladığında kazeine alerjimiz oluşmuş olur. Kazein alerjisinin belirtileri ise; hırıltı, şiddetli mide ağrısı, kusma, ciltte oluşan bazı kızarıklıklar ve kabarmalar, solunum problemleri vb. Kazein alerjileri en çok yeni doğan bebeklerde ve çocuklarda görülmektedir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde kazein alerjisi gelişme riski daha düşüktür.
Kazeinin iki çeşidi vardır:
- A1 kazein
- A2 kazein
A1 Kazein ile A2 Kazeinin Arasındaki Fark Nedir?
A1 ve A2 tip kazeinin arasındaki tek fark içerdiği amino asitlerin bir tanesinin farklı olmasıdır. A1 de “Histidine” A2 de ise aynı pozisyonda “Proline” bulunur. A1 tip süt sindirildiğinde Beta Kazo Morfin –7 (BKM-7) oluşur. Oluşan BKM-7 vücuda bazı hasarlar meydana getirmektedir. A2 tip kazeinin parçalanması/ sindirilmesi sonucunda ise BKM-7 açığa çıkmamaktadır.
Beta Kazo Morfin-7 (BKM-7)’nin dolaylı olarak vücutta oluşturabileceği olumsuz etkiler şunlardır:
- Nörolojik Bozukluklar (Alzheimer, Parkinson)
- Otizm
- Şizofreni
- Damar sertliği gelişimi
- İskemik Kalp Rahatsızlıkları
- Yeni doğan bebeklerde ani bebek ölüm sendromu (SIDS) etkeni
- Çocuklarda Tip 1 Diyabet
- Öğrenme ve Hafıza Bozukluğu
İnsan ve hayvan üzerinde yapılan başka bir çalışmada ise A1 süt tüketiminin sindirim sistemindeki iltihaplanmayı artırdığı bulunmuş. Örneğin yapılan araştırmada yoğunlaşılan sütte; laktoz intoleransı olmayan katılımcıların A2 sütle semptomlarında azalma yaşarken, süt ürünlerine toleranslı katılımcıların ishal durumunun arttığı gözlemlenmiştir.
Ülkemizden elde edilen inek sütlerinde A1 kazein çeşidi çok az rastlanmaktadır. Ancak A2 kazein içeren sütlerin kaynağı olan inek ırkları (Türk Holsteini, Doğu Anadolu Kırmızısı, Güney Anadolu Kırmızısı, Yerli Kara, Boz Irk) ne yazık ki artık eskisine nazaran çok fazla yetiştirilmemektedir. Bunun sebebi A1 kazein sütü veren ineklerden daha çok süt elde edilmesidir. Günümüzde içtiğimiz çoğu sütün içerisinde A1 ve A2 kazeninin ikisi de bulunmaktadır.
A1 ve A2 Kazeinin Arasındaki Benzerlikler Nedir?
- A1 ve A2 sütleri, sütte bulunan beta-kazein türüne göre sınıflandırılan iki süt türüdür.
- Beta-kazein sütte bulunan üç kazeinlerden biridir. 209 amino asit zincirinden oluşur. A1 beta-kazein ve A2 beta-kazein iki genetik varyanttır.
Sonuç olarak yapılan çalışmalar sonucunda A1 kazein oranının yüksek olduğu sütler sağlığımız için bir tehlike oluşturmaktadır. Özellikle çölyak hastalarının, mide ülseri olanların en önemlisi bir yaş altı bebeklerin A1 sütünden (en azından bilgiler netleşinceye kadar) uzak durması en doğrusudur. Aldığımız besinlerin etiketini iyi okumamız ve bizim için sağlıklı olan gıdaları seçmemiz gerekmektedir.
Kaynaklar:
