Skip to content Skip to footer

Tam Yağlı Süt, Yarım Yağlı ve Yağsız Sütten Daha Mı İyidir?

Süt en faydalı içeceklerden biridir. Bu yüzden de özellikle de okullardaki öğle aralarının vazgeçilmezi olmuştur. Yıllardır 2 yaş ve üzeri kişilere beslenme uzmanları tarafından az yağlı süt önerilmektedir ama son yıllarda yapılan çalışmalara göre az yağlı sütler her zaman iyi bir seçenek olmayabilir denilmektedir.

Süt Çeşitleri: Tam Yağlı, Yarım Yağlı, Yağsız

Marketlerde gördüğümüz çok çeşit süt bulunmaktadır. Bunların her birinin kendi içinde yağ oranları farklıdır. Tam yağlı sütler genellikle “regular milk” olarak tanımlanır çünkü sütün içerisindeki yağ elimine edilmemiştir.

  • Tam yağlı süt: %3.25 oranında yağ
  • Düşük yağlı süt:%1 oranında yağ
  • Yağsız süt:%0.5 ve daha az oranda yağ içermektedir.

Aşağıdaki tabloda 1 fincan sütte bulunan içerikleri görebilirsiniz:

YAĞSIZ SÜT YARIM YAĞLI SÜT TAM YAĞLI SÜT
Kaloriler 83 102 146
Karbonhidrat 12.5g 12.7g 12.8g
Protein 8.3g 8.2g 7.9 g
Yağ 0.2g 2.4g 7.9 g
Doymuş yağ 0.1g 1.5g 4.6g
Omega-3 2.5 mg 9.8mg 183 mg
Kalsiyum 306mg 290mg 276 mg
Vitamin D 100 IU 127 IU 97.6 IU

Yağ diğer besin bileşimlerine göre daha fazla yağ içerdiğinden ötürü, tam yağlı sütlerin kalorisi diğer sütlere nazaran daha düşüktür. Vitamin D ayrıca farklılık gösteren parametrelerdendir. Vitamin-D yağ da çözünen bir vitamindir bu yüzden yalnızca yağın olduğu yerde varlığını sürdürebilmektedir. Lakin, Çoğu süt üreticileri sütlerine vitamin-D fortifikasyonu yapmaktadır ve çoğu sütün Vitamin-D oranı birbirine benzemektedir.

Fark ettiğiniz üzere, bir başka ayırt edici özellik ise omega-3 dür. Omega-3’ün sağlığımız üzerinde bir çok yararı olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle de kalp, beyin sağlığı ve kanser üzerinde. Yüksek yağ içeren sütlerde daha fazla omega-3 içerdiği bilinmektedir.

Buna ek olarak, son yapılan çalışmalar gösteriyor ki, organik tam yağlı sütlerin omega-3 içeriği endüstriyel tam yağlı sütlere göre daha yüksektir.

Önemli nokta: Sütler arasındaki en büyük fark, yağ oranlarıdır ve tam yağlı sütler diğerlerine göre daha fazla yağ ve kalori içerir.

Neden Bazen Tam Yağlı Sütler Sağlıksız Gibi Tanımlanır?

Yıllar boyunca, uzmanların tavsiyesi üzerine doymuş yağ oranları yüksek olmasından ötürü insanlar tam yağlı sütleri tüketmekten kaçındılar. Zamanla kalp sağlığı korumak adına yaygın olarak az yağlı sütler tüketilmeye başlandı.

Araştırmalar gösteriyor ki, tam yağlı sütlerde kolesterol oranı yüksektir ve bu kolesterol kalp damar sağlığı içinde tehdit oluşturmaktadır. Bu bilgiler baz alındığında, tam yağlı süt içerisinde bulunan doymuş yağ kalp sağlığı için bir tehdittir ama bunu kanıtlayabilecek herhangi bir bilimsel çalışma bulunmamaktadır.

1970lerde toplum politikası olarak, doymuş yağ ve kalp hastalıkları bir arada anılmaya başlandı. Bunun sonucu olarak da insanlar artık tam yağlı süt tüketmemeye başladı.

Tam yağlı bir fincan süt yaklaşık olarak 4.6gr doymuş yağ içerir. bu ise 2015 Dietary Guidelines for American a göre günlük alınması gereken miktarın yaklaşık %20 sine tekabül etmektedir. Bu sebeple uzman kişiler az yağlı sütü önermektedir.

Son yıllarda yapılan çalışmalara göre, sütün içerisindeki doymuş yağın, kalp sağlığını olumsuz yönde etkilemediğine dair bir çok makale mevcuttur.

Önemli nokta: doymuş yağ içeriği eskiden kalp hastalıkları ile ilişkilendirilirken artık ilişkilendirilmemektedir.

Gerçekten Doymuş Yağdan Korkmalı Mıyız?

Normalde, doymuş yağlardan kaçınmamız gerektiği ile ilgili çok az yayın bulunmaktadır. Son yapılan 21 çalışmanın özeti üzerine, doymuş yağın kalp hastalıklarını arttırıcı etkisinin olmadığı üzerinedir. Eski hipotezler, doymuş yağların yüksek kolesterol içerdiği ve bu yüksek kolesterolün de kalp hastalıkları ile ilişkili olduğu yönündedir. Lakin, doymuş yağ ve kolesterolün ilişkisi bundan daha kompilkedir. Doymuş yağ, halk arasında kötü kolesterol olarak bilinen LDK’yi arttırmaktadır am bunu söylerken bir nokta gözden kaçmaktadır. Bu nokta ise, doymuş yağların iyi kolesterol olarak bilinen HDL’yi de arttırdığı bilinmektedir.HDL’nin, kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi mevcuttur. Ayrıca sadece teklikesli olan LDL değildir. Bir çok LDL çeşidi mevcuttur. İlginç şekilde, doymuş yağlar daha az zararlı olan LDL’yi arttırmaktadır.

ÖNEMLİ NOKTA: doymuş yağların kalp hastalıklarını arttırdığına yönelik kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Doymuş yağlar LDL’yi arttırır ama kötü LDL’yi arttırmaz ve ayrıca iyi kolesterol olarak bilinen HDL’nin de artmasına sebep olur.

süt-diyet

Tam Yağlı Sütün Kilo Kontrolü Üzerine Etkisi

Çoğu insan tam yağlı süt içmekten kaçınırlar çünkü kilo aldıracağına düşünürler. İlginçtir ki, aslında bunun tam tersi daha doğrudur. Bir çok araştırma gösteriyor ki tam yağlı süt tüketimi kilo alınımını engellemektedir. 1 özet çalışmada ise, 16 çalışmada 11 ‘i tam yağlı süt tüketiminin obezite üzerinde olumlu etkileri olduğu söylenmektedir. Son yapılan kapsamlı çalışmada ise, tam yağlı süt tüketen kadınların şişman olma oranı yağsız süt tüketen kadınlara göre daha geçtir. Bir başka çalışmaya göre ise, 1782 tam yağlı süt tüketen erkeğin, abdominal yağlanma %48 oranda orta yağlı süt tüketen erkeklere göre daha az olduğu kanıtlanmıştır. Tam yağlı sütler ile kilo kontrolü ilişkisini temel alan çoğu yağın birbirinden tutarsızdır. Ama yıllar boyunca tüm çalışmalar yağsız süt ve kilo kontrolü üzerine yoğunlaşmıştır. Tam yağlı sütler ile kilo kaybını baz alan çalışmalar ise diğerlerine göre daha akademik ve günceldir. en son 20000 kadın üzerinde yapılan çalışmaya göre, tam yağlı süt tüketen kadınların diğerlerine göre obez oranları %15 daha azdır.

📌 ÖNEMLİ NOKTA: tam yağlı süt tüketen bireylerde kilo kontrolü daha iyi sağlanmaktadır.

Tam Yağlı Sütün Kronik Hastalıkları Azalttığını Biliyor Muydunuz?

Süt içerisindeki doymuş yağın kalp damar sağlığı açısından tehlikeli olduğunu ileri sürebilecek tutarlı bir çalışma mevcut değildir. Bunun aksine tam yağlı sütün sağlık üzerinde bir çok pozitif etkisi mevcuttur. Bir çok araştırma gösteriyor ki, tam yağlı sütleri tüketen bireylerin metabolik sendrom yatkınlığı diğer bireylere göre anlamlı şekilde azdır. Bu metabolik sebdrom içerisine; insülin direnci, abdominal obezite, düşük HDL ve yüksek trigliserid örnek verilebilir. Bu risk faktörleri bir arada olduğu zamanda diyabet ve kalp damar riski daha yüksektir.

1800den fazla katılımcı ile yapılan bir araştırmada, süt ve süt ürünlerinden yüksek yağ alan bireylerde %59 oranında metabolik sendroma yakalanma oranı azalmıştır.

2016 yılında 10000 yetişkin birey üzerinde yapılan araştırmada, süt ve süt ürünlerinden alından doymuş yağın metabolik sendrom riskini azalttığı ve az yağlı sütlerin insan sağlığı üzerinde herhangi bir olumlu etkisinin olmadığı belirtilmektedir. Tam yağlı sütlerde bulunan yağ asitleri insan sağlığı üzerindeki faydalardan sorumludur. Tam yağlı süt tüketiminin üreme üzerinde faydası da göz ardı edilemez ve kolon kanseri oranını da düşürdüğü bilinmektedir.

📌 ÖNEMLİ NOKTA: Tam yağlı süt tüketimi metabolik sendromu azalttığı bilinmektedir.

Yarım Yağlı ve Yağsız Sütlerin En Büyük Avantajı Düşük Kalorili Olmasıdır!

Diyet yaparken bazen en iyi süt tercihi yağsız sütlerden yana olabilir. Özellikle de eğer çok düşük kalorili diyet takip ediliyorsa, tam yağlı süt yerine yağsız süt tercih edilinebilir.

Yağsız süt aynı zamanda düşük kalori ile yüksek protein alınmasının da bir yoludur. Hem tam yağlı hem de yağsız süt de aynı miktarda protein bulunu (yaklaşık 8gr) Ama tam yağlı süt de bu protein toplam kalorinin %22 sini oluştururken, yağsız sütte ise bu oran %39 kadardır.

Yağsız süt aynı zamanda düşük kalori ile yüksek vitamin alınımında sağlamaktadır. Bu süt çeşidi özellikle de düşük kalori ile alınabilecek en zengin kalsiyumu içermektedir yaklaşık 300 mg her bir fincan için. Bu kalsiyum seviyesi tam yağlı sütlerde ise 1 fincan başına 276 mg kadardır.

Eğer kalsiyum alınımını arttırmak istiyorsan ama fazladan da kalori almak istemiyorsan, senin için en ideal içecek yağsız süt olabilir.

📌 ÖNEMLİ NOKTA: Yağsız süt en az yağlı sütler kadar kalsiyum ve protein içeriğine sahiptir. bunun yanı sıra da daha düşük kalori içermektedirler.

Leave a comment

Open chat
Merhaba, size nasıl yardımcı olabiliriz?