Yazar: 
Stres… Modern çağın görünmeyen pandemisi.
Uyku kalitesi düşük, sindirim sistemi darmadağın, odaklanmak zor, sabır neredeyse yok. Yediklerimizden keyif almak bir yana, çoğu zaman ne yediğimizi bile fark etmiyoruz.
İşte bu noktada beslenmenin sadece fiziksel değil, aynı zamanda duygusal ve sinirsel bir deneyim olduğunu hatırlamamız gerekiyor.
Ve bu konuda iki önemli oyuncudan bahsetmek gerek: Ashwagandha ve probiyotikler.
Bu ikili sadece bağışıklık ya da sindirim sistemini desteklemekle kalmaz; aynı zamanda ruh hâlini dengelemek, stres yönetimini iyileştirmek ve beslenmeyi daha huzurlu bir deneyime dönüştürmek için güçlü bir sinerji yaratır.
Stresli Beden, Stresli Sindirim
Engin Geçtan’a göre, “Stres altındaki bir beden, yediği her lokmayı bir tehdide dönüştürür.”
Çünkü sinir sistemi alarmdayken sindirim sistemi ikinci plana atılır. Mide kasılır, bağırsaklar tepki verir, hazımsızlık ve şişkinlik başlar.
Stres, bağırsak mikrobiyotasını olumsuz yönde etkileyerek bağışıklık sistemini zayıflatarak ruhsal dengeyi bozar.
İşte burada Ashwagandha ve probiyotikler devreye girer. Biri zihni dinginleştirirken, diğeri bağırsak-beyin bağlantısını iyileştirir.
Ashwagandha: Zihinsel Dengenin Adaptogeni
Ashwagandha (Withania somnifera), binlerce yıldır Ayurveda tıbbında kullanılan bir adaptogendir.
Adaptogen demek, vücudu fiziksel ve zihinsel strese karşı daha dirençli hâle getiren doğal bir destek demek.
Araştırmalar ne diyor?
2021’de yapılan bir randomize çalışmada, 8 hafta boyunca günlük 300 mg ashwagandha kullanan bireylerde kortizol seviyeleri belirgin şekilde azaldı, uyku kalitesi ve ruh hâli iyileşti.
Başka bir çalışmada ashwagandha, anksiyete düzeylerini azaltmada plaseboya göre anlamlı üstünlük sağladı.
Ashwagandha’nın etkisi, sadece bir sakinleştirici gibi değil; aynı zamanda stres karşısında biyolojik esneklik kazandıran bir adaptif destek olarak çalışır.
Probiyotikler: Bağırsak–Beyin Ekspres Hattı
Bağırsaklar ikinci beynimizdir. Ve o “beyin”, trilyonlarca bakteriyle doludur. Bu bakteriler yalnızca sindirimi değil, aynı zamanda ruh hâlini, odaklanmayı ve bağışıklığı da yönetir.
Mikrobiyota–beyin ekseni adı verilen bu bağlantı sayesinde bağırsak sağlığı, doğrudan zihinsel sağlığı etkiler.
Bazı probiyotik türleri — özellikle Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium longum ve Lactobacillus helveticus — anksiyete ve depresyon semptomlarını hafifletici etkilere sahiptir.
Ayrıca probiyotikler, bağırsak geçirgenliğini azaltır, bağışıklığı dengeler ve sindirim sistemini rahatlatarak stresin beden üzerindeki etkilerini yumuşatır.
Ashwagandha + Probiyotik: Sinerjinin Gücü
Ashwagandha ve probiyotikler tek başlarına da güçlüdür, evet.
Ama birlikte kullanıldığında daha dengeli bir ruh hâli, daha iyi uyku, daha düzenli sindirim ve daha bilinçli bir beslenme hali sağlayabilirler.
Stresi azaltmak → Kortizolü düşürmek → Bağırsak florasını desteklemek → İştahı dengelemek → Ruh hâlini iyileştirmek…
Bu döngü doğru çalıştığında yeme bozuklukları, duygusal açlık, sürekli tatlı isteği gibi sorunlar da büyük ölçüde azalır.
Bu kombinasyon ayrıca hormon dengesini destekleyerek hem kadın hem erkek sağlığı için derinlemesine fayda sağlar.
Peki Nereden Başlamalı?
- Ashwagandha takviyesi seçerken: Organik ve standartize edilmiş (%5 withanolides içeren) ürünleri tercih edin. Başlangıç dozu genellikle 250–600 mg/gündür.
- Probiyotik alırken: Klinik etkisi kanıtlanmış suşları içeren, tercihen çok türlü ve en az 1 milyar CFU (koloni oluşturan birim) içeren ürünleri kullanın.
Elbette takviye almadan önce doktorunuza veya uzmanınıza danışın.
Ve en önemlisi: Takviyeler araçtır. Ana iyileşme her zaman yaşam tarzında olur.
Sonuç: Huzurlu Beslenme, Huzurlu Beden
Modern hayat hızlı, stresli ve çoğu zaman dağınık.
Ama bu, içsel dengenizi kaybetmek zorunda olduğunuz anlamına gelmez.
Ashwagandha ile zihninizi yavaşlatabilir, probiyotiklerle bedeninizi dengeleyebilir, yemeği sadece kalori değil aynı zamanda şifa olarak görebilirsiniz.
“Gerçek beslenme sadece ne yediğinizle değil, nasıl hissettiğinizle de ilgilidir.”
O hâlde, bedeninizi destekleyin, zihninizi sakinleştirin ve sofranızı huzura açın.
Kaynakça:
- Chandrasekhar, K., Kapoor, J., & Anishetty, S. (2012). A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of Ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian Journal of Psychological Medicine, 34(3), 255–262. https://doi.org/10.4103/0253-7176.106022
- Lopresti, A. L., & Drummond, P. D. (2017). Efficacy of ashwagandha (Withania somnifera) in improving stress and anxiety: A systematic review and meta-analysis. Journal of Alternative and Complementary Medicine, 23(12), 1045–1052. https://doi.org/10.1089/acm.2017.0172
- Wallace, C. J. K., & Milev, R. (2017). The effects of probiotics on depressive symptoms in humans: a systematic review. Annals of General Psychiatry, 16(1), 14. https://doi.org/10.1186/s12991-017-0138-2
- Liu, R. T., & Walsh, R. F. L. (2020). Prebiotics and probiotics for depression and anxiety: A systematic review and meta-analysis of controlled clinical trials. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 102, 13–23. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2019.03.023
Ashwagandha gibi gıda takviyelerinin vücudunuza uygunluğunu öğrenmek için Kadıköy/Caddebostan’daki Diyetisyen Emre Uzun diyetisyenlik ofisimize gelerek bizlerden bilgi alabilirsiniz.
